Jak często trzeba wymieniać olej i filtry?

PZL Sędziszów

PZL Sędziszów przypomina podstawowe zasady określające interwały między wymianami filtrów w samochodach osobowych oraz wyjaśnia, co należy rozumieć przez „intensywne” i „łagodne” warunki eksploatacji.

W większości modeli samochodów osobowych producenci sugerują wymianę oleju silnikowego i filtrów co 10, 15, 20 lub 30 tys. km. Wszystkie instrukcje obsługi zawierają jednak zastrzeżenie, że interwały te należy skrócić, jeśli samochód jest eksploatowany w niekorzystnych warunkach. Wiele osób zaredaje sobie w tym miejscu pytanie, co oznaczają „niekorzystne warunki”? Panuje powszechne przekonanie, że określenie „intensywna eksploatacja” oznacza dynamiczną, sportową jazdę albo dużą liczbę kilometrów pokonywanych w ciągu miesiąca. Określenie „łagodna eksploatacja” kojarzy się zwykle z niewielkimi przebiegami, jazdą na krótkich odcinkach (praca, dom, sklep itp.), oczywiście z niskimi prędkościami. Taka klasyfikacja jest niewłaściwa, ponieważ spora liczba kilometrów „autostradowych” może silnikowi mniej szkodzić niż pokonywanie codziennej, kilkukilometrowej trasy dom–praca–dom.

Intensywna eksploatacja
Intensywną eksploatację stanowi oczywiście jazda na bardzo wysokich obrotach (w okolicach czerwonego pola obrotomierza), ale nie tylko. Są nią również bez wątpienia codzienne dojazdy do pracy na krótkim dystansie z niedogrzanym silnikiem, częste starty i częste wyłączenia silnika (praca kuriera), jazda w korkach. W takich warunkach olej rozrzedza się paliwem, a w silniku może gromadzić się wilgoć. Intensywna eksploatacja nie musi wynikać z warunków ruchu drogowego. Może być uwarunkowana np. niskimi lub wysokimi temperaturami otoczenia albo silnym zapyleniem (jazda w terenie, dojazd do posesji drogą gruntową itp.). Trudy eksploatacji zwiększają także inne okoliczności, jak np. holowanie przyczep lub jazda z maksymalnym obciążeniem.

Łagodne warunki eksploatacji
Idealne warunki pracy dla każdego silnika spalinowego w samochodzie osobowym stwarza praca w średnim zakresie obrotów przy roboczej temperaturze płynu chłodzącego i oleju. Takie warunki panują najczęściej podczas łagodnej jazdy autostradą z prędkościami rzędu 100-140 km/h (w zależności od pojemności silnika, mocy i liczby cylindrów). Z punktu widzenia kierowcy będzie to jazda z niewielkim naciskiem na pedał gazu, w „zielonym” zakresie obrotomierza, przy temperaturze płynu chłodniczego 90oC. Robocza temperatura oleju silnikowego powinna się mieścić w zakresie od 80-100oC. Niestety, tylko nieliczne samochody mają taki wskaźnik. Warto zatem pamiętać, że olej osiąga swoją optymalną temperaturę nieco później niż ciecz chłodząca.

Wymiana oleju silnikowego i filtra
Filtr oleju wymienia się zawsze razem z olejem. Popularnymi czynnikami, które skracają żywotność oleju, są: ogólne zużycie silnika, usterki układu paliwowego (nadmiar paliwa dostaje się do oleju), przegrzewanie się silnika, eksploatacja silnika niedogrzanego, częste pokonywanie krótkich odcinków, dynamiczna jazda, jazda z pełnym obciążeniem lub w trudnych warunkach drogowych (góry, trudny teren), awarie układu oczyszczania filtra cząstek stałych.
Olej silnikowy wraz z filtrem wymienia się obowiązkowo po każdej awaryjnej procedurze oczyszczania filtra cząstek stałych w warunkach warsztatowych.

Wymiana filtra paliwa
Kierowca nie ma w zasadzie możliwości oceny stanu filtra paliwa, a zatem pozostaje przestrzegać zaleceń w instrukcji obsługi. Interwał między wymianami powinien być skrócony w razie zatankowania paliwa kiepskiej jakości lub wystąpienia usterki w układzie paliwowym, która wpływa na zanieczyszczenie filtra (np. pojawienie się opiłków w układzie).

Wymiana filtra powietrza
O ile jest to możliwe (dogodna zabudowa kasety), filtr należy sprawdzać najlepiej co kwartał lub co pół roku. Przy lekkim zanieczyszczeniu można go wytrzepać, przy większym (mocne zanieczyszczenie pyłem, zaolejenie, zawilgocenie) – filtr należy wymienić. Nawet czysty filtr należy wymienić po przejechaniu 30 tys. km, ponieważ wraz z upływem kilometrów zwiększają się jego opory przepływu (od przepływu powietrza zaprasowuje się warstwa filtrująca).

Wymiana filtra kabinowego
Filtr kabinowy należy wymieniać przynajmniej raz w roku. Jeśli samochód jest eksploatowany w warunkach wyjątkowego zapylenia lub tam, gdzie w powietrzu krąży wiele elementów roślinnych (pyłki, nasiona, liście), będzie się szybciej zapełniał i należy wymieniać go częściej. Wrogiem filtra kabinowego jest wilgoć. Jeśli z jakiegoś powodu narażony jest na zawilgocenie (nieszczelna kaseta, zużyte uszczelki obudowy itp.), należy zadbać o usunięcie usterki i jego jak najszybszą wymianę.

Jak widać, istnieje wiele czynników, które powinny powodować skrócenie interwału między wymianami oleju czy filtrów. Oczywiście wymiana nie musi dotyczyć wszystkich filtrów równocześnie. Do tego tematu trzeba podchodzić w sposób przemyślany i indywidualny.