Magazynowanie akumulatorów

Serwis samochodowy przeprowadzający wymianę akumulatora w pojeździe musi mieć pewność, że użyty do tego celu produkt jest nie tylko nowy i nieużywany, lecz również w pełni przygotowany do eksploatacji.

Nowe akumulatory opuszczające fabrykę na ogół nie trafiają bezpośrednio do samochodowych warsztatów i serwisów. Bywa, że produkcję dzieli od montażu długa, wieloetapowa droga i czas liczony w tygodniach lub nawet w miesiącach. W tym właśnie okresie zachowanie pełnej sprawności akumulatorów zależy przede wszystkim od warunków ich transportu i przechowywania.

Wytwórnie akumulatorów mogą dostarczać swe finalne produkty jako:

• napełnione ciekłym elektrolitem do maksymalnego poziomu i naładowane;
• naładowane i napełnione elektrolitem unieruchomionym w separatorze (technologia AGM);
• naładowane, lecz nienapełnione elektrolitem (tzw. akumulatory suchoładowane).

Przygotowanie do eksploatacji

Jeśli chodzi o pierwszą z wymienionych grup, za fabrycznie nowe uważać można akumulatory, od daty produkcji których (umieszczonej na pokrywie) nie upłynęło 30 dni. W przypadku grupy drugiej okres ten wynosi 60 dni. Później akumulatory napełnione - przed ich dostarczeniem użytkownikowi - wymagają już kontroli i ewentualnej korekty stanu naładowania. W standardowych akumulatorach kwasowych z elektrolitem płynnym jego gęstość (mierzona areometrem powinna wynosić 1,27 do 1,30 kg/l, a siła elektromotoryczna (SEM) mierzona woltomierzem pomiędzy zaciskami - co najmniej 12,7 V. Analogiczne wartości kontrolne dla akumulatorów w wykonaniu tropikalnym to: 1,22 do 1,25 kg/l i minimum 12,4 V. W akumulatorach typu AGM nie ma dostępu do elektrolitu i z tego względu jedynym parametrem oceny stanu naładowania jest napięcie obwodu otwartego (SEM), które powinno wynosić co najmniej 12,7 V.

Akumulatory suche muszą być podczas przygotowania ich do eksploatacji napełnione elektrolitem o gęstości zawierającej się w granicach 1,26 do 1,28 kg/l przy temperaturze 25oC. Przed tym zabiegiem zarówno akumulator, jak i porcja elektrolitu przeznaczona do jego napełnienia muszą być stabilizowane w temperaturze (20±5)oC przez minimum 24 h. Potem elektrolitem napełnia się poszczególne cele do poziomu 15 mm nad górnymi krawędziami płyt i pozostawia w spokoju na około 30 minut, by umożliwić nasiąkanie porowatych płyt elektrodowych. Następnie akumulator trzeba kilka razy lekko przechylić i ewentualnie uzupełnić elektrolit do poziomu 15 mm nad płytami w każdym ogniwie. Akumulator jest już gotowy do eksploatacji, jeśli pierwszy jej okres stanowić ma dłuższa (ponad 100 km) jazda samochodu. Przy innych warunkach zalecane jest krótkie (5 do 10 godz.) podładowanie prądem o wartości 0,1 pojemności (A).

Akumulatory typu AGM mogą być przechowywane bez ładowania przez 12 miesięcy pod warunkiem, że co 3 miesiące kontrolowany będzie ich stan naładowania, a doładowanie nastąpi, gdy SEM spadnie poniżej 12,4 V.

W praktyce okresy przechowywania nowych akumulatorów bywają znacznie dłuższe od uprzednio podanych. Dopuszczalną ich długość i związane z nią warunki dodatkowe określają odpowiednie instrukcje producentów. Na przykład akumulatory rozruchowe z ciekłym elektrolitem dostarczane przez firmę ZAP Sznajder Battreien SA mogą być przechowywane bez ładowania przez 6 miesięcy od daty produkcji, ale w tym okresie należy co miesiąc kontrolować stan ich naładowania i natychmiast doładowywać, jeżeli:

• gęstość elektrolitu spadnie poniżej 1,23 kg/l - dla akumulatorów standardowych lub 1,18 kg/l - dla akumulatorów w wykonaniu tropikalnym;
• napięcie obwodu otwartego (SEM) spadnie poniżej 12,4 V - dla akumulatorów standardowych lub 12,1 V - dla akumulatorów w wykonaniu tropikalnym;
• zabarwienie sondy optycznego wskaźnika naładowania (hydrometr) zmieni się z zielonego na ciemny.

Akumulatory w stanie suchym można przechowywać nawet przez kilka lat. Po przeprowadzonej aktywacji należy je traktować jak akumulatory z elektrolitem płynnym. Długotrwałe przechowywanie może mieć wpływ tylko na procedurę ich pierwszego ładowania. Gdy okres ten przekracza 12 miesięcy, niezbędne jest ładowanie do uzyskania nominalnej gęstości elektrolitu i właściwej wartości SEM.

Zasady bezpieczeństwa

Niezależnie od konstrukcji wszystkie akumulatory należy magazynować i transportować w pozycji pionowej, zabezpieczając je przed uszkodzeniem, przesuwaniem się i zwarciami elektrycznymi. Zalecane jest stosowanie izolacyjnych osłon biegunów zewnętrznych. Składowane akumulatory muszą być zabezpieczone przed długotrwałym działaniem promieniowania słonecznego i mrozów. Poza tym konieczne jest przestrzeganie wszystkich wskazówek producenta podanych na obudowie.

Tweet

Sylwester Szustak
Doradca prezesa ZAP Snajder Batterien SA