Fot. Schaeffler

Nowe silniki spalinowe pracujące z wysokimi obrotami na niskich biegach wymagają skuteczniejszego tłumienia drgań, a dwumasowe koła zamachowe wyczerpały już swoje możliwości w tym zakresie.

Odśrodkowy tłumik drgań typu wahadłowego CPA (centrifugal pendulum absorber) opracowany przez markę LuK może w zależności od modelu poprawić tłumienie nawet o 60% w porównaniu z zapewnianym przez standardowe dwumasowe koła zamachowe i pozwala silnikom nowej generacji uzyskiwać wysokie osiągi bez szkody dla komfortu jazdy, zużycia paliwa i poziomu emisji spalin. Nie ma przy tym znaczenia, czy ten nowy system współpracuje z manualną, automatyczną czy dwusprzęgłową skrzynią biegów.

Tłumiki wahadłowe są w podstawowych modelach jedynymi urządzeniami tłumiącymi drgania, gdyż całkowicie zajmują przestrzeń montażową dostępną w kole zamachowym. Niemniej jednak nawet ten najprostszy wariant ich zastosowania znacznie zwiększa efekty działania zwykłego koła zamachowego.

Dwumasowe koło zamachowe LuK z CPA

Przy wyższych obrotach silnika (>3000 rpm) masy wahadełka tracą swoją efektywność ze względu na tarcie. Tłumienie jest wtedy porównywalne z tym, które zapewnia samo tradycyjne koło zamachowe. Pomimo wspomnianych komplikacji montażowych możliwe jest jednak łączenie tłumika drgań typu wahadłowego z DKZ wyposażonym w swój wewnętrzny tłumik drgań.

Wahadła w kole zamachowym

Można to osiągnąć dwoma alternatywnymi sposobami. W pierwszym masy wahadełka są umieszczone przy sprężynach łukowych w większej odległości kątowej, więc DKZ musi mieć większą średnicę niż w wersji standardowej. Dzięki jednak zwiększeniu ich promienia ten sam poziom tłumienia daje się uzyskać przy użyciu mniejszej masy wahadełek. W rozwiązaniu tym osiąga się znacznie większe tłumienie drgań niż w przypadku tradycyjnych kół zamachowych z wewnętrznym tłumikiem. W zakresie niższych biegów drgania masy wtórnej DKZ mogą być ograniczone do 60 procent, co wyznacza nowe standardy w dziedzinie komfortu i cichobieżności układów napędowych.

Wahadła na docisku sprzęgła

Drugim sposobem jest umieszczenie mas wahadełek na docisku. Efekty uzyskiwane w obu wariantach są podobne, ale ten drugi pozostawia więcej wolnej przestrzeni na zamontowanie sprzęgła wraz z dodatkowymi tłumikami.

Przekrój dwumasowego koła zamachowego LuK (CPA w kolorze fioletowym)

Powyższe uwagi dotyczą odśrodkowych tłumików drgań i ich współpracy z manualnymi skrzyniami biegów. Takie bowiem było pierwotne przeznaczenie i początkowy rozwój CPA. Jednak możliwości jego zastosowania są znacznie szersze i to w odniesieniu do wszystkich rodzajów skrzyń biegów. Na przykład w dwusprzęgłowych skrzyniach biegów wymagane jest większe niż w standardowych ograniczenie wibracji na wale wejściowym. Dlatego powszechne stosowanie wraz z nimi dwumasowych kół zamachowych i tłumików CPA będzie zapewne kolejnym etapem rozwoju konstrukcji układów napędowych.

Tweet

Redakcja Miesięcznika Branżowego Autonaprawa