Podręcznik mechaniki pojazdowej: Diagnozowanie uszkodzeń łożysk (dokończenie)

Fot. FAG

Diagnozowanie uszkodzeń łożysk

Trwałość identycznych łożysk pochodzących z tej samej wytwórni i eksploatowanych w takich samych warunkach może różnić się znacznie, co potwierdzają nie tylko doświadczenia użytkowników pojazdów, lecz także w pełni powtarzalne badania laboratoryjne. W związku z tym ich żywotność określana jest przez wytwórców, w tym także przez FAG metodami statystycznymi, jako tzw. trwałość użyteczna, czyli dająca 100 procentową gwarancję bezawaryjnej pracy. Dlatego łożyska samochodowe wymieniać należy nie tylko po wystąpieniu jakichkolwiek nieprawidłowości ich pracy, lecz także po osiągnięciu przez pojazd przebiegu ustalonego przez jego producenta, niezależnie od rzeczywistego stanu technicznego łożyskowań kół.


Zanieczyszczenia	Złe smarowanie	Korozja
Przyczyny: kurz lub inne cząstki stałe o działaniu ściernym, przenoszone na brudnych rękach, narzędziach bądź smarach	Przyczyny: za mała ilość smaru w łożysku, zbyt wysoka temperatura pracy	Przyczyny: obecność cieczy aktywnych chemicznie w łożysku lub jego otoczeniu, uszkodzone uszczelnienia, niewłaściwe smary
Następstwa: pogłębiające się wgniecenia powierzchni elementów tocznych i bieżni; pracy towarzyszy hałas i wibracje	Następstwa: przegrzanie i odbarwienie powierzchni roboczych, ślady zatarć na bieżniach, całkowite zniszczenie łożyska	Następstwa: czerwono-brązowe naloty na bieżniach, koszach i elementach tocznych, przyspieszone zużycie, rosnące wibracje i luzy, utrata naprężenia wstępnego
Zapobieganie: zachowywanie czystości miejsca pracy, rąk i narzędzi; dbałość o dobry stan uszczelnień łożysk oraz ich ochrona podczas przechowywania i montażu	Zapobieganie: dbałość o właściwy rodzaj i ilość smaru, kontrola luzu lub naprężenia wstępnego	Zapobieganie: ochrona łożyska przed agresywnymi substancjami, prawidłowe smarowanie


Szczerbienie krawędzi	Zatarcie	Odwrotne obciążenie
Przyczyny: nadmierne obciążenie osiowe, upadki lub uderzenia, nieprawidłowy montaż	Przyczyny: niewystarczające smarowanie, nadmierne obciążenie, za duże naprężenie wstępne, za wysokie temperatury pracy	Przyczyny: odwrotny montaż łożysk kulkowych jednostronnie skośnych, powodujący eliptyczny tor współpracy kulek z bieżniami i nadmierny luz
Następstwa: powiększające się szczerby na krawędziach bieżni i elementów tocznych	Następstwa: wzajemne zgrzewanie się współpracujących powierzchni, głębokie i powiększające się ubytki, całkowite zniszczenie łożyska	Następstwa: przegrzewanie łożyska, żłobienie rowków w kulkach, wypadanie kulek z koszyków
Zapobieganie: właściwa regulacja luzu łożyska, przestrzeganie dopuszczalnych obciążeń, prawidłowy montaż	Zapobieganie: właściwe smarowanie i prawidłowa regulacja naprężenia wstępnego	Zapobieganie: właściwy montaż łożyska na wale lub w gnieździe