strona główna Mechatronika Serwis i naprawa motocykli
2009-12-10, ostatnia aktualizacja 2010-02-15 00:12

Serwis i naprawa motocykli

Serwis i naprawa motocykli

Zdjęcia warsztatowe (archiwum) wykonano w firmie Appaloosa (Harley-Davidson Dealer)

Serwis i naprawa motocykli

Klientami motocyklowych warsztatów i serwisów są stosunkowo nieliczni hobbyści dysponujący sprzętem bardzo zróżnicowanym pod względem rodzajów, marek, klas, wieku i stanu technicznego.

Motocykle, skutery i mopedy służą dziś przede wszystkim do zabawy opartej w mniejszym lub większym stopniu na elementach sportu, turystyki, rekreacji i majsterkowania. Dlatego ich użytkownicy traktują profesjonalne motocyklowe warsztaty raczej jak hobbystyczne kluby, a nie zwykłe placówki usługowe. Do tak specyficznego zapotrzebowania musi być więc dostosowany cały profil tej działalności. Realizują ją firmy mające status autoryzowanych dealerów i punktów serwisowych określonych marek (przeważnie kilku równocześnie), a także zakłady bez wyraźnie ukierunkowanej specjalizacji. Większość z nich oferuje dodatkowo pośrednictwo w handlu pojazdami i częściami używanymi (także w Internecie), usługi tuningowe i związane z restauracją jednośladów zabytkowych. Tutaj, w przeciwieństwie do branży samochodowej, warsztat tym lepiej prosperuje, im bardziej jest uniwersalny.

Pod względem techniczno-eksploatacyjnym pojazd jednośladowy różni się od samochodu nie tylko liczbą kół, gabarytami i masą. Jest z reguły znacznie dłużej (licząc w latach) eksploatowany, a przy tym wymaga częstszych przeglądów i obsług serwisowych. Na przykład: amerykańskie motocykle renomowanej marki Harley-Davidson na pierwszy przegląd powinny trafiać do autoryzowanego serwisu już po przejechaniu 1800 km, na drugi przy 4000 km przebiegu, a potem już regularnie co 4000 km...

Zakres usług serwisowo-naprawczych

Najprostsze zabiegi, takie jak: regulacja naciągu łańcucha, wymiana filtru powietrza, żarówek i bezpieczników, uzupełnienie stanu oleju lub płynu hamulcowego, wykonywane są na ogół przez samych użytkowników, a zlecane profesjonalistom jedynie przy okazji innych napraw lub cyklicznych przeglądów serwisowych.

W trakcie tych ostatnich przeprowadza się regulacje: gaźników (wraz z ich czyszczeniem i synchronizacją), łożysk w główkach ram i luzów zaworowych w silnikach czterosuwowych oraz wymiany: oleju i filtrów w układzie smarowania silnika, świec zapłonowych, płynu chłodzącego i hamulcowego (w połączeniu z odpowietrzaniem układu), okładzin ciernych hamulców tarczowych i bębnowych, łańcuchów napędowych z kołami łańcuchowymi, łańcuchów rozrządu, oleju i uszczelnień w przednich amortyzatorach. Wtedy też odbywają się takie czynności kontrolno-diagnostyczne, jak: kontrola sterowników testerem elektronicznym, sprawdzanie stanu akumulatora, układu zapłonowego, badanie śladowości kół i odkształceń obręczy, a także geometrii zawieszeń.

Stosownie do bieżących potrzeb dokonywana jest obsługa akumulatorów, wymiana: linek sterujących i napędzających (prędkościomierze lub obrotomierze), opon, amortyzatorów i tarcz sprzęgłowych. 

Poważniejsze prace naprawcze dotyczą: generalnych remontów silników i skrzyń biegów, wymiany wahaczy, prostowania ram.

Wszystkie te zadania wiążą się z koniecznością stosowania odpowiedniego sprzętu, części zamiennych, akcesoriów i materiałów eksploatacyjnych.

Wyposażenie warsztatu

Niskie usytuowanie głównych mechanizmów jednośladu nie pozwala pracować przy nich zgodnie z podstawowymi zasadami ergonomii, gdy pojazd stoi po prostu na podłodze warsztatu. Optymalnym rozwiązaniem jest specjalny, nożycowy podnośnik motocyklowy lub ława obsługowa z pochyłym najazdem. Każde z tych stanowisk powinno być wyposażone w uchwyty umożliwiające stabilne zamocowanie pojazdu bez kół (lub z uniesionymi kołami).

uchwyt uniwersalny do mocowania koła Hydrauliczny podnośnik nożycowy.
up>Rys.: < script src="../../../cms/html/js/tiny_mce/themes/advanced/langs/en.js" type="text/javascript"> U chwyt uniwersalny do mocowania koła style="text-align: right;">Rys.: Hydrauliczny podnośnik nożycowy.

Wymontowane zespoły i podzespoły poddaje się dalszej rozbiórce lub naprawie na zwykłych stołach warsztatowych z użyciem imadeł. Do prac montażowych nie są na ogół potrzebne specjalne narzędzia serwisowe, ponieważ konstruktorzy jednośladów przystosowują je przeważnie do uniwersalnego oprzyrządowania.

Zamiast podnośnika można stosować rolkowe stojaki, lecz wówczas praca musi być wykonywana na siedząco

Rys.: Zamiast podnośnika można stosować rolkowe stojaki, lecz wówczas praca musi być wykonywana na siedząco

Oprócz klasycznych połączeń śrubowych obsługiwanych standardowymi zestawami kluczy (szczękowych, oczkowych i nasadowych) występują w jednośladach liczne połączenia wciskowe (walcowe lub stożkowe). Do ich rozbiórki potrzebne są mechaniczne ściągacze, wyciskacze i małe prasy (mechaniczne lub hydrauliczne), wyposażone w bogate zestawy wymiennych końcówek roboczych i podkładek oporowych.

Stojak warsztatowy do dużych silników motocyklowych Lekki, regulowany stół naprawczy o podwójnej konstrukcji nożycowej
Rys.: Stojak warsztatowy do dużych silników motocyklowych

Nie dotyczy to jednak wszystkich, typowych dla motocykli rozwiązań konstrukcyjnych. Na przykład: montaż ogniw łączących łańcuchy napędowe wymaga użycia specjalistycznych pras do spęczania końcówek sworzni. Przy regulacji luzów zaworowych w silnikach z wałami rozrządu w głowicach niezbędne są (znane z warsztatów samochodowych) przyrządy do wymiany płytek regulacyjnych bez demontażu mechanizmów rozrządu. Do synchronizacji gaźników w silnikach wielocylindrowych służą oscyloskopy lub specjalne urządzenia elektroniczne, przystosowane zwykle także do innych badań diagnostycznych. Śladowość kół i geometrię zawieszeń można sprawdzać długimi liniałami, lecz bardziej wiarygodne rezultaty zapewnia użycie profesjonalnych urządzeń laserowych. W warsztatach zajmujących się sportowym tuningiem silników potrzebne są specjalne hamownie bezwładnościowe do kontroli uzyskiwanych mocy.

Lekki, regulowany stół naprawczy o podwójnej konstrukcji nożycowej Efekty prowadzonej naprawy lub tuningu silnika sprawdza się na specjalnej hamowni podwoziowej
Rys.: Lekki, regulowany stół naprawczy o podwójnej
konstrukcji nożycowej
Rys.: Efekty prowadzonej naprawy lub tuningu silnika sprawdza się
na specjalnej hamowni podwoziowej

Tradycyjne narzędzia ręczne

Trudności w pozyskiwaniu części zamiennych do starszych modeli pojazdów sprawiają, że przy naprawach jednośladów znajdują zastosowanie różne tradycyjne technologie ślusarskie. Należy do nich precyzyjna obróbka tulei ślizgowych za pomocą rozwiertaków (stałych i nastawnych). Korekty płaszczyzn przylgowych głowic i kadłubów przeprowadza się ręcznie skrobakami na płytach traserskich z użyciem tuszu. Na tychże płytach za pomocą papierów ściernych dopasowuje się ręcznie stalowe pierścienie tłokowe i niekiedy też płytki do regulacji luzów zaworowych. Ręcznymi frezami i metodą docierania wykonywana jest regeneracja zaworów. Gniazda frezuje się specjalnymi narzędziami z ostrzami z węglików spiekanych. Rozwiązaniem alternatywnym jest stosowanie małych, stacjonarnych szlifierek kolumnowych z profilowanymi kamieniami ściernymi.

Grzybki zaworów regeneruje się metodą obróbki szlifierskiej na specjalnych, precyzyjnych szlifierkach z wirującym uchwytem do mocowania trzonka.

W pojazdach nietypowych i zabytkowych często jedynym sposobem naprawy zużytych części mechanizmów pozostaje ich acetylenowe lub łukowe napawanie warstwą stali i ponowna obróbka skrawaniem lub przez szlifowanie. Metody spawalnicze stosowane są też do naprawy stalowych ram, pękniętych kadłubów aluminiowych, ubytków w żebrowaniu głowic, cylindrów itp.

Serwisowanie ogumienia

Obsługa kół motocyklowych nie musi być przeprowadzana ręcznie, ponieważ są na rynku urządzenia serwisowe specjalnie do tego celu zaprojektowane lub przystosowane. Montażownice o tym przeznaczeniu wyposażone są w specjalne, miękkie nakładki ochronne, zabezpieczające obręcz koła przed porysowaniem zarówno szczękami uchwytu mocującego, jak częścią roboczą łyżki montażowej.

Wyważarki do kół motocyklowych z felgami i szprychami ze stopów lekkich; z lewej: automatyczna (bezwładnościowa), u góry: statyczna (bez napędu)

Rys.: Wyważarki do kół motocyklowych z felgami i szprychami ze stopów lekkich; z lewej: automatyczna (bezwładnościowa),
u góry: statyczna (bez napędu)

Niektóre wyważarki do kół samochodowych mają komputerowe programy do dynamicznego wyważania kół jednośladów, a także dodatkowe adaptery do osadzania ich na wrzecionie maszyny. Urządzenia takie spotyka się także w ogólnych serwisach ogumienia, jednak właściciele jednośladów, zwłaszcza tych bardziej cennych, większym zaufaniem darzą warsztaty zajmujące się tylko motocyklami i skuterami. Wpływa na to z jednej strony bliższy kontakt takich warsztatów z dostawcami specjalnego ogumienia, a z drugiej – lepsze rozumienie specyfiki pojazdów jednośladowych.

Linia diagnostyczna dla pojazdów jednośladowych wyposażona w rolkowy tester hamulców, analizator spalin i urządzenie do kontroli amortyzatorów

Rys.: Linia diagnostyczna dla pojazdów jednośladowych wyposażona w rolkowy tester hamulców,
analizator spalin i urządzenie do kontroli amortyzatorów

W przypadku kół szprychowych korygowane jest nie tylko ich wyważenie, lecz także tzw. bicie obręczy. Korekta polega na dość pracochłonnej, bo ręcznej i wymagającej specjalnych umiejętności zmianie naciągu szprych. Od ich prawidłowego wyregulowania zależy późniejszy komfort i bezpieczeństwo jazdy. Poza tym warsztat motocyklowy prowadzący serwis ogumienia do jednośladów z reguły inwestuje nie tylko w urządzenia do montażu i wyważania kół, lecz także w wytwornicę azotu do ich pompowania. Gaz ten znacznie słabiej, niż sprężone powietrze reaguje na zmiany temperatur zewnętrznych, a bardziej stabilne ciśnienie w motocyklowej oponie sprawia, że jej zachowanie, szczególnie na ostrych zakrętach, nie wykazuje nieprzyjemnych i niebezpiecznych wahań.

Naprawy lakiernicze

Lakiernictwo renowacyjne w zastosowaniu do jednośladów, zwłaszcza motocykli, jest bardziej skomplikowane, niż w przypadku samochodów osobowych. Po pierwsze: nie maluje się całego pojazdu, lecz wszystkie jego lakierowane elementy z osobna po uprzednim ich zdemontowaniu. Po drugie: rzadko naprawa ogranicza się do nałożenia dodatkowej warstwy lakieru na starą powłokę. Przeważnie czyści się wszystkie powierzchnie aż do odsłonięcia metalowego podłoża metodą piaskowania i następnie nakłada kolejno nowe warstwy lakierniczego pokrycia. Po trzecie: nawet najtańsze jednoślady nie są lakierowane jednobarwnie. Zwykle główne elementy ich nadwozi pokryte są lakierem w co najmniej dwóch kolorach (błotniki inne niż rama, zbiornik paliwa i lakierowane osłony). Poza tym każdy z tych elementów zdobiony jest dodatkowo tzw. szparunkami, nakładanymi za pomocą aerografów z ewentualnym użyciem malarskich szablonów.   

W zakres renowacji lakierniczej wchodzi też polerowanie detali o powierzchniach aluminiowych, mosiężnych lub ze stali nierdzewnej. Nakładane są też ponownie (zwykle na zlecenie, w specjalistycznych galwanizerniach) uszkodzone wielowarstwowe powłoki chromowe. Zabiegi te coraz częściej dotyczą także pojazdów fabrycznie nowych (szczególnie skuterów), tuningowanych w celu zindywidualizowania ich zewnętrznego wyglądu.



 

Wasi dostawcy

Podobne

Polecane


ver. 2023#2