Szczegółową diagnostykę sprzęgła można rozpocząć po ustaleniu obszaru występowania usterki. Często popełniany jest dość istotny błąd, polegający na natychmiastowym rozpoczęciu demontażu sprzęgła, co w większości przypadków pociąga za sobą spory nakład pracy. Tymczasem warto wcześniej skontrolować elementy współpracujące ze sprzęgłem, Nie jest to takie pracochłonne, a może okazać się wystarczające.
Jeśli naciśnięcie pedału sprzęgła wymaga zwiększonej siły, może to świadczyć o niesprawności docisku sprzęgła, sterowania sprzęgłem lub układu wysprzęglania.
Przed demontażem sprzęgła należy sprawdzić układ załączania:
- mechanizm pedału sprzęgła;
- linkę sprzęgła;
- wałek podpierający widełki;
- pompę sprzęgła/siłownik hydrauliczny;
- przewody.
Po demontażu sprzęgła należy sprawdzić układ wysprzęglania:
- zdeformowane łożysko oporowe;
- tuleję prowadzącą – zużyta, skorodowana lub uszkodzona;
- zużyty lub zdeformowany trzpień dźwigni sprzęgła;
- wadliwy siłownik centralny.
Przyczyną problemów mogą również być:
- nieodpowiedni smar lub jego niewłaściwa ilość;
- naturalne zużycie lub błąd montażu.
Dlaczego pedał sprzęgła pulsuje po wciśnięciu?
Wał korbowy wykonuje również drgania wzdłużne, objawiające się wzdłużnymi pulsacjami wału korbowego. Wzrastają one wraz z częstotliwością zapłonów. Drgania te są przenoszone poprzez sprzęgło, układ wysprzęglania i przewody hydrauliczne wprost na pedał sprzęgła. Im większe jest ciśnienie wewnątrz cylindra tym bardziej drgania są odczuwalne.
Zjawisko to występuje najczęściej w doładowanych silnikach wysokoprężnych o wysokich osiągach.
W celu redukcji drgań układy hydrauliczne wyposaża się we wkładki antywibracyjne AVU. Znajdują się one na przewodach lub są integralnym elementem siłownika. Jeśli pedał sprzęgła wibruje, jedną z przyczyn może być uszkodzony układ tłumiący. Ze względu na trudność zdiagnozowania układu zaleca się wymianę całego komponentu.
Przyczyny:
Skutki:
Rozwiązanie:
Przyczyny:
Skutki:
Rozwiązanie:
Przyczyny:
Skutki:
Rozwiązanie:
Zalecenia kontrolne
Smarowanie
W przypadku sprzęgła i układu wysprzęglającego należy zawsze trzymać się zasady „mniej znaczy więcej”. Dzięki nowoczesnym materiałom dodatkowe smarowanie nie jest przeważnie potrzebne. Jednakże ciągle są na rynku starsze rozwiązania, które wymagają nasmarowania odpowiednich elementów. Wybór środka smarnego zależy od zaleceń producenta pojazdu.
Przy braku informacji należy zastosować wysokotemperaturowy smar z MoS2, np. Castrol Olista Longtime 2 lub 3. Zaleca się następujący sposób smarowania wału wejściowego skrzyni biegów oraz piasty tarczy sprzęgła:
Uwaga! Piasty niklowane chemicznie (można je rozpoznać po lekko srebrzystej powierzchni) nie mogą być smarowane!
Sztywne koło zamachowe
Przy wymianie sprzęgła zawsze należy skontrolować powierzchnie cierne koła zamachowego pod kątem śladów zużycia, takich jak zadrapania, przegrzania czy przebarwienia. Istotne jest, aby obróbka koła nie pogorszyła funkcjonowania nowego sprzęgła. Przetoczenie koła zamachowego może się odbyć z zachowaniem tolerancji producenta pojazdu. Ważne jest, aby powierzchnię przylegania docisku toczyć na ten sam wymiar. Należy także sprawdzić wieniec koła zamachowego. Śruby montażowe powinno się wymieniać za każdym razem na nowe.
Dwumasowe koło zamachowe (DKZ)
Łożysko pilotujące
Nie rzuca się w oczy i jest małe, ale ma duży wpływ na ewentualną awarię. Łożysko pilotujące, znane także jako łożysko prowadzące, prowadzi wałek wejściowy skrzyni biegów i dlatego jest istotne dla zapewnienia właściwego działania sprzęgła. Podczas wymiany sprzęgła zawsze należy sprawdzić i ewentualnie wymienić łożysko pilotujące.
Uszczelnienia wałka sprzęgłowego
Najmniejsze ślady oleju lub smaru negatywnie oddziałują na działanie sprzęgła. Ślady na obudowie sprzęgła i na sprzęgle wskazują na wycieki. W starszych pojazdach o dużym przebiegu należy wymienić uszczelniacze wału.
Tarcza sprzęgła
Zmniejszanie wagi komponentów w samochodach dotyczy także tarczy sprzęgła. Zoptymalizowane tarcze nie radzą sobie w trudnych warunkach pracy, co skutkuje wyciekami. W przypadku widocznego uszkodzenia opakowania należy sprawdzić bicie poosiowe tarczy. Maksymalne dopuszczalne bicie wynosi 0,5 mm.
Centrowanie
Poprawne wycentrowanie tarczy jest kluczowe dla prawidłowego montażu skrzyni biegów i działania zespołu sprzęgła. Właściwe wycentrowanie ułatwia bezproblemowe wsunięcie wałka sprzęgłowego w wieloklin piasty, minimalizując ryzyko uszkodzenia tarczy lub profilu piasty. Centrowanie tarczy w prawie każdym samochodzie zapewnia uniwersalny wałek centrujący, opracowany przez Schaeffler Automotive Atermarket. Jest to element składowy zestawu narzędzi LuK 400 0237 10.
Tuleje centrujące
Elementy łączące skrzynię biegów z silnikiem są wykonane z założoną tolerancją. W niekorzystnej kombinacji może to powodować odchyłkę. Z tego powodu wirujący wał korbowy i wałek sprzęgłowy nie pozostają idealnie w osi. W wyniku powstaje nadmierny hałas i przyśpieszone zużycie sprzęgła. Tuleje prowadzące gwarantują optymalną pozycję skrzyni biegów, minimalizując wpływ odchyłek produkcyjnych poszczególnych komponentów. Przed montażem skrzyni należy się upewnić, że tuleje prowadzące nie są uszkodzone.
Czujniki
Siłowniki sprzęgła coraz częściej są wyposażane w czujniki mierzące położenie pedału sprzęgła, które przekazują te informacje do sterownika silnika. Układy te rozpoznajemy po elektrycznym złączu znajdującym się na obudowie siłownika centralnego lub pompy sprzęgła. Każdy z czujników jest przeznaczony do konkretnego siłownika i stanowi jego integralną część. Nie wolno demontować ani zamieniać czujników z siłowników. Jeżeli czujnik jest uszkodzony, należy wymienić cały siłownik.
Płyn hydrauliczny
W pełni hydrauliczne systemy produkowane są w wersji hermetycznej lub otwartej. W układach hermetycznych nie ma możliwości kontaktu z płynami. System jest bezobsługowy. Układy te nie umożliwiają wymiany lub uzupełniania płynu. Układy otwarte podłączone są do zbiorniczka wyrównawczego płynu hamulcowego. Płyn hamulcowy chłonie wilgoć z układu, która ma na niego negatywny wpływ. Może to doprowadzić do uszkodzenia uszczelnienia lub nasilania hałasu podczas pracy. Niezbędna jest wymiana płynu nie rzadziej niż co dwa lata. Podczas wymiany należy koniecznie przestrzegać zaleceń producenta pojazdu. Obsługa układu wysprzęglania sprowadza się do okresowej wymiany płynu. Podobnie jak w hamulcach, płyn przepompowywany jest przez odpowietrznik. Aby pozbyć się pęcherzyków powietrza, proces odpowietrzania powinien odbyć się zgodnie z zaleceniami producenta samochodu. Czystość układu wpływa na jego długotrwałą i bezawaryjną eksploatację. Najmniejsze zabrudzenia mogą prowadzić do wycieków lub nieprawidłowości w działaniu. Olej mineralny nie powinien dostać się do układu zaprojektowanego do pracy z płynem hamulcowym. Z tego powodu cylinderki i złącza nie mogą być smarowane. Najmniejsze ilości oleju mineralnego są w stanie zniszczyć uszczelnienia. W układach ze wspólnym zbiorniczkiem wyrównawczym zachodzi wysokie ryzyko przedostania się zabrudzenia z hamulców do elementów wysprzęglania.
Wałek podpierający widełki
W celu oceny uszkodzeń dźwigni należy zawsze zdemontować oś. Bez demontażu sprawdzenie jest niemożliwe. Zatarte lub zużyte osie widełek prowadzą do blokowania łożyska i problemów z pracą sprzęgła. Połączenie łożyska z dźwignią musi być zawsze smarowane.
Dźwignia sprzęgła/podparcie łożyska oporowego
Weryfikacja układów sprzęgłowych polega również na sprawdzeniu dźwigni sprzęgła i podparcia łożyska. Końcówki dźwigni oraz powierzchnia łożyska z nimi współpracująca muszą być dokładnie zweryfikowane pod kątem uszkodzeń i zużycia. Jeśli znaleziono jakiekolwiek ślady zużycia, elementy muszą być wymienione.
Tuleja prowadząca łożysko oporowe
Tuleja prowadząca powinna przylegać do obudowy skrzyni oraz musi być dokładnie wycentrowana. Ślady zatarcia na tulei prowadzącej mają bezpośredni wpływ na ruch łożyska oporowego i skutkują poślizgiem lub brakiem wysprzęglania. Należy zawsze wymienić uszkodzone lub wyeksploatowane tuleje prowadzące, gdy przyczyną jest duży opór na pedale sprzęgła.
Łożysko oporowe
Test funkcjonalny łożyska oporowego nie jest możliwy w warunkach warsztatowych. Nawet wypracowane czoło łożyska oporowego może być źródłem hałasu. Z tego powodu zalecana jest jego wymiana przy okazji każdorazowej wymiany sprzęgła. Po montażu łożysko oporowe musi płynnie przesuwać się po tulei prowadzącej.
Centralny siłownik (CSC)
Aby uniknąć uszkodzeń CSC, należy przestrzegać poniższej procedury podczas wymiany:
- zamontować siłownik centralny, dokręcić go ręcznie;
- zamontować adapter (jeśli występuje);
- dokręcić momentem zalecanym przez producenta samochodu.
Linka sprzęgła
Linki poważnie zgięte lub skręcone negatywnie wpływają na jakość działania sprzęgła. Test funkcjonalny linki wysprzęglającej nie jest możliwy w warsztacie, dlatego należy ją wymieniać przy każdej wymianie sprzęgła. Uwzględnić właściwą procedurę montażu.
Środki smarne
Dzięki zastosowaniu nowoczesnych materiałów układy wysprzęglania w dużej mierze nie wymagają smarowania. Smarowanie precyzyjnie określonych elementów może odbywać się przy uwzględnieniu specyfikacji producenta samochodu i tylko wtedy, gdy jest to niezbędne. Siłowniki hydrauliczne sprzęgła nie mogą pracować w kontakcie ze smarami.
Opracowanie na podstawie broszury REPXPERT
Przeczytaj także:
2024-03-14 13:50
Diagnostyka
Kowal Michał
Jeżeli chodzi o diagnostykę to zazwyczaj wybieram autotesto, bo wiem, że sprawdzają szybko i bezpiecznie
2024-04-10 11:40
Auto
Komiko
Oo dzięki sprawdzę! :)
2024-04-22 11:39
tak jest
Pawel B
również polecam tym bardziej, że oni mogą przyjechać na miejsce. Bardzo to wygodne.
2024-06-10 14:26
tak
Basia Niedzicka
U mnie to samo, sprawdziłam sporo takich usług, ale oni znają się na tym jak mało kto.
2024-06-11 23:49
d
kazio
Oni mi zawsze takie rzeczy załatwiają i jestem zadowolony dotychczas.
2024-07-31 09:55
tak
Pawel Bednar
mi oni raz pomogli i przyjechali za mnie na oględziny pojazdu. Ja nawet z domu nie musiałem wychodzić
2024-08-12 09:49
auto
Fornik
no to prawda akurat, w auto testo nieźle ogarniają i wiesz, że wyjedziesz bezpiecznie
2024-05-13 10:51
autotesto
Manicki
ja też brałem możliwość sprawdzenia samochodu przed zakupem, oni znają się na tym jak mało kto ;)
2024-07-03 11:31
Diagno
Kamil Ros
No właśnie ja też ostatnio odkryłem autotesto, naprawdę mają spoko sprzęt do diagnostyki i też można z nimi na luzie pogadać
2024-09-10 09:50
SPOKO!
Robert M
Autotesto zawsze mi pomagało zrobić szybki i bezpieczny przegląd, wychodzę zadowolony, bo ceny są okej i zawsze można dowiedzieć się nowych ciekawostek
2024-11-28 21:18
prawda
moniii
ja sprawdzałem to autotesto i szczerze super, że przyjechali na drugi koniec kraju obejrzeć pojazd
11 komentarzy dodaj komentarz