Fot. CTS, Archiwum

Do produkcji blaszanych poszyć współczesnych nadwozi samochodowych oprócz różnych rodzajów stali wykorzystuje się coraz częściej stopy aluminium, wymagające odmiennych technik formowania i napraw.

Generalne różnice między aluminium a stalą nie ograniczają się do znacznie mniejszej masy właściwej i niższej temperatury topnienia pierwszego z tych metali, lecz dotyczą także ich cech mechanicznych. Stal ma w tym porównaniu co najmniej dwukrotnie (zależnie od gatunku) wyższą wytrzymałość na rozciąganie i ściskanie oraz sprężystość, a choć ustępuje stopom aluminiowym pod względem plastyczności, to jest też od nich znacznie mniej krucha. Właściwości te mają decydujące znaczenie dla wszelkich procesów obróbki blach, w tym także dla prostowania wgnieceń w blaszanych elementach samochodowych nadwozi.

Mechanika odkształcania blach

Jeśli para sił rozciągających działa na próbkę blachy, następuje najpierw jej odkształcanie sprężyste, przy którym materiał wydłuża się proporcjonalnie do wartości równoważących się sił, lecz po ustaniu ich działania powraca do poprzednich wymiarów. Zakres tego rodzaju odkształceń jest w przypadku aluminium stosunkowo niewielki. Gdy wartość sił rozciągających przekracza tzw. granicę sprężystości (nazywaną również granicą plastyczności), materiał zaczyna się trwale wydłużać. Przerwanie naciągu w tej fazie powoduje pewne skurczenie się rozciąganej próbki pod wpływem jej sprężystości, ale nie wraca już ona do stanu pierwotnego. Pod działaniem sił rozciągających o wartości przekraczającej wytrzymałość danego materiału następuje jego rozerwanie.

Zestaw podstawowych narzędzi do prostowania poszyć aluminiowych

Przy wszystkich tych przemianach objętość rozciąganego materiału pozostaje niezmienna, więc długość może się zwiększać wyłącznie kosztem grubości lub szerokości.

Tweet

Toni Seidel
Prezes CTS sp. z o.o.